تعریف عابربانک (خودپرداز)
خودپرداز یا ATM (مخفف Automated Teller Machine) که در ایران عابربانک هم نامیده می شود، دستگاهی است که بصورت خودکار و 24 ساعته، برخی از عملیات بانکی را انجام می دهد. دارنده کارت (Card Holder) با مراجعه به دستگاه و وارد کردن کارت و سپس انتخاب زبان و وارد کردن رمز، عملیات مورد نظر را انتخاب کرده و مراحل را پیش می برد. البته اخیراً تراکنشهای بدون کارت یا Cardless یا تکنولوژیهای دیگری نیز در حال پیاده سازی می باشند که لزوماً نیاز به کارت برای انجام تراکنش ندارند.
کامپیوتر خودپرداز که معمولاً یک کامپیوتر صنعتی می باشد وظیفه کنترل کلیه ماژولهای دستگاه را عهده دار است. مانیتور یا نمایشگر نیز مراحل کار را به مشتری نمایش می دهد. هر کدام از ماژولها نیز وظیفه خاص خود را دارد که به طور خلاصه وظیفه هر کدام به شرح ذیل می باشد:
ماژولهای اصلی عابربانک (خودپرداز)
- کارت خوان یا کارت ریدر (Card Reader) : دریافت کارت مشتری، خواندن اطلاعات آن. انواع کارت خوان ها می توانند کارت های مختلف را قبول کنند که در مطالب بعدی توضیحات بیشتر ارائه خواهد شد.
- پینپد (EPP: Encrypting PinPad) : دریافت رمز مشتری، رمز کردن آن (در این خصوص در مطالب بعدی توضیحات بیشتر ارائه خواهد شد).
- چاپگر رسید یا رسید پرینتر (Receipt Printer) : چاپ اطلاعات رسید مشتری روی کاغذ رسید، برش و تحویل آن به مشتری.
- چاپگر ژورنال یا ژورنال پرینتر (Journal Printer) : چاپ گزارش عملکرد دستگاه و رول کردن کاغذ جهت استفاده های بعدی کاربر شعبه. این چاپگر از دید مشتری پنهان است.
- اسکناس پرداز یا کش دیسپنسر (Cash Dispenser) : شمارش اسکناس و تحویل آن به مشتری.
- دریافت کننده اسکناس یا کش اکسپتور (Cash Acceptor) : دریافت اسکناس از مشتری و ذخیره آن در دستگاه.
- Cash Recycler : دریافت و پرداخت اسکناس، ترجمه مستقیم این ماژول بازیافت کننده اسکناس یا کش می باشد که مرسوم نیست. این ماژول کار دو ماژول قبل را با هم انجام می دهد. یعنی هم از مشتری اسکناس می گیرد و هم قادر به پرداخت آن می باشد. بعضی از مدلها محفظه دریافت/پرداخت جداگانه دارند و قادر به استفاده مجدد از اسکناسهای دریافتی نیستند، اما بعضی از مدلها قادر به پرداخت همان اسکناس های دریافت شده به مشتری بعدی را دارند.
- بارکد خوان یا بارکد ریدر یا بارکد اسکنر (Barcode Scanner, Barcode Reader) : خواندن بارکدهایی مثل بارکد قبض.
- دوربین (Camera) : گرفتن عکس یا فیلم از مشتری یا کاربر دستگاه.
- پنل کاربر یا اپراتور پنل (SOP : Supervisor Operation Panel یا TTU : Text Terminal Unit) : یک ماژول داخلی و سمت اپراتور دستگاه و شامل صفحه کلید و نمایشگر می باشد. نمایش وضعیت کلی خودپرداز و ماژولهای آن، وارد کردن تنظیمات، عیب یابی ماژولها و … توسط این ماژول انجام می شود.
- واحد سنسورها و اندیکیتورها (Sensors and Indicators Unit : SIU) : شامل کلیه سنسورهای دستگاه مثل سنسور دربها، ضربه و …، و چراغها مثل چراغهای چشمک زن ورود کارت و … می باشد
خودپرداز ماژولهای دیگری نیز ممکن است داشته باشد که در ایران معمولاً از آنها استفاده نمی شود. به عنوان مثال Depository برای دریافت پاکت، Coin Acceptor/Dispenser برای دریافت/پرداخت سکه و ماژولهای امنیتی برای رمز نگاری پیامها.
همچنین در این مطلب فقط ماژولهای اصلی دستگاه ارائه شده و بخشهای بدنه و مکانیکی و عمومی معرفی نگردیده است.
