در بخش اول خطاهای خودپرداز با انواع وضعیت های خودپرداز آشنا شدیم. یک خودپرداز می تواند به یکی از حالت های زیر باشد:
- فعال و در حالت سرویس دهی کامل
- فعال و در حالت سرویس دهی ناقص
- غیر فعال بدلیل قطعی ارتباط یا نقص فنی (خطای خودپرداز)
- غیر فعال بدلیل عملیات سوپروایزری یا تعمیرات
در این مطلب خطاهایی که هنگام انجام تراکنش ممکن است برای خودپرداز پیش بیاید را به اختصار مورد بررسی قرار می دهیم:
بخش اول: خطاهای مشتری
- وارد کردن رمز اشتباه: بیشترین خطایی که استفاده کنندگان از خودپرداز انجام می دهند، وارد کردن اشتباهی رمز می باشد. رمز کارت خودپرداز یک عدد چهار رقمی می باشد که پس از وارد کردن کارت مشتری آنرا توسط صفحه کلید خودپرداز وارد می کند. پس از انتخاب عملیات مورد نظر، اگر مشتری رمز خود را اشتباه وارد کرده باشد، خودپرداز پیام خطای مربوطه را نمایش می دهد و از مشتری درخواست می کند که رمز خود را مجدداً وارد کند. در صورت اشتباه مجدد، خودپرداز کارت مشتری را ضبط می کند و اگر سه بار رمز را اشتباه وارد کرد، کارت مسدود می شود.
- وارد کردن اطلاعات اشتباه: در بسیاری از تراکنشها، مشتری باید اطلاعات درخواستی را وارد کند. مثلاً هنگام کارت به کارت، باید شماره کارت مقصد را وارد کند. هنگام پرداخت قبض، شناسه قبض یا شناسه پرداخت باید وارد شود و یا هنگام برداشت وجه، مشتری می تواند مبلغ دلخواه خود را وارد نماید. در تمامی این عملیات، اگر مشتری اعداد درخواستی را به اشتباه وارد کند، خودپرداز خطای مربوطه را نمایش می دهد و انجام عملیات امکان پذیر نمی باشد.
- کمبود موجودی حساب: این خطا را هم می توان جزو خطاهای مشتری طبقه بندی کرد. اگر مشتری مبلغی بیش از موجودی حساب بانکی اش را خواست برداشت کند، انتقال دهد و یا با آن قبضی را پرداخت کند، خودپرداز پیام کمبود موجودی را به مشتری نمایش می دهد.
بخش دوم: خطاهای فنی خودپرداز
خودپرداز از ماژولهای مختلفی تشکیل شده است که اگر هر کدام مشکلی داشته باشد، انجام عملیات بانکی را با خطا مواجه می کند. با فرض اینکه کیس خودپرداز سالم و سیستم عامل و نرم افزارها فعال باشند، اگر هر کدام از ماژول های خودپرداز مشکل داشته باشد، عملکرد خودپرداز با اختلال مواجه می شود.
در این مطلب به اختصار خطاهای هر کدام از ماژولها را عنوان می کنیم و در مطالب بعدی، کدهای خطای مربوط به ماژولهای خودپرداز را شرح می دهیم.
- کش دیسپنسر: کمبود اسکناس، گیر کردن اسکناس، خارج نشدن اسکناس از کاست، جمع نشدن اسکناس در محل مربوطه و باز نشدن دریچه خروجی از خطاهای شایع کش دیسپنسر خودپرداز می باشند. البته کمبود اسکناس را می توان به اپراتور خودپرداز نیز نسبت داد که همواره باید موجودی خودپرداز را کنترل کند.
- کارت خوان: عدم دریافت کارت، نخواندن کارت، گیر کردن کارت، پس ندادن یا ضبط کردن کارت از مشکلات شایع کارت خوان خودپرداز می باشند.
- چاپگر رسید مشتری: نداشتن کاغذ یا گیر کردن کاغذ بیشترین مشکل دیده شده در رسید پرینتر خودپرداز می باشد.
- صفحه کلید یا پینپد: پینپد خودپرداز و کلیدهای اطراف مانیتور ممکن است از کار بیفتند و یا یک یا چند کلید سفت باشد و مشتری برای وارد کردن کلید با مشکل مواجه شود.
ماژولهای بالا، مهمترین ماژولهای خودپرداز می باشند که بیشترین خطاهای خودپرداز نیز بدلیل نقص فنی در این ماژول ها می باشد.
بخش سوم: خطاهای شبکه و سرور
قطعی ارتباط یا عدم دریافت پاسخ تراکنش از سمت بانک یا شبکه شتاب مهمترین خطاهای خودپرداز در بخش شبکه می باشند. وقتی مشتری کارت خود را وارد خودپرداز کرده و عملیات درخواستی را انتخاب می کند، درخواست تراکنش برای سرور ارسال می شود. اگر پاسخ در زمان مناسب دریافت نشود، خطایی مبنی بر عدم دریافت پاسخ از مرکز نمایش داده می شود و انجام عملیات امکان پذیر نمی باشد. در صورتی که ارتباط خودپرداز با شبکه قطع باشد، دستگاه غیر فعال می شود و تا زمان برقراری مجدد ارتباط، دستگاه غیرفعال می ماند.